Door Els Vaes-Jacobs

Maria van der Kruijs is voor de Krottepoffers een gouden kracht, die meestal onzichtbaar achter de schermen haar ‘rol speelt’. Ze is vooral bekend door haar prachtige kledingcreaties, maar doet daarnaast nog heel veel andere dingen voor de club. We zetten Maria in dit artikel in de spotlights en geven haar het podium dat ze verdient.

Hulp bij kleding en kleine rolletjes

Maria is inmiddels 35 jaar Krottepoffer in hart en nieren. Hoe is ze toentertijd bij de toneelvereniging terechtgekomen?

Eind jaren ’80 was de kleding in handen van Marleen Verdonschot. Maria’s talent was niet onopgemerkt gebleven tijdens het maken van kleding voor Marleens dochters Carola en Christel en Maria’s dochter Vera. Zo werd ze gevraagd om Marleen te assisteren.

Omdat de club behoefte had aan mensen die af en toe een klein rolletje op zich wilden nemen, werd Maria daar ook voor benaderd. Het werden rollen zonder veel tekst, in zowel kinder- als volwassentoneelstukken en ook bij een aantal straattheater uitvoeringen.

Bescheiden zegt Maria hierover: “Ook heel leuk, maar kleding maken ligt me beter”.

Samen is een stuk gezelliger

Na tien jaar stopte Marleen en werd Maria verantwoordelijk voor de kleding.

En hoewel ze in de loop der jaren regelmatig incidenteel hulp heeft gehad, is het helaas nooit gelukt de kledingcommissie blijvend aan te vullen. Sinds een kleine tien jaar klaart Maria de klus zelfs helemaal alleen!

Dat is niet alleen een heleboel werk, maar samen kleding maken is gewoon een stuk gezelliger volgens Maria.

Dus: ben je handig met naald en draad en vind je het leuk Maria (af en toe) te assisteren, neem dan contact met haar op. Dat zal zeker op prijs worden gesteld!

Uitdagingen, een ‘Muulke’ en ‘Haute Couture’

Op de vraag welke toneelstukken voor Maria de grootste uitdaging vormden, antwoordt ze stellig: het stuk ‘Erik of ut Klein Insectebook’, het volwassenstuk ‘Aaf en aan op de Mössebaan’ en het komende jubileumstuk ‘De Bende van Jan de Lichte’.

Bij het eerste stuk vond Maria het heel leuk om de verschillende dieren te bestuderen en haar bevindingen om te zetten naar kostuums voor mensen. Dat dit bijzonder goed is gelukt, blijkt uit het ‘Muulke’ voor vormgeving en techniek, de prijs die Maria samen met de decorploeg voor dit stuk heeft gewonnen voor hun fantasierijke creaties.

Ook in historische stukken als ‘Aaf en aan op de Mössebaan’ kan Maria haar vakkennis van de opleiding ‘Haute Couture’ goed kwijt. Tijdens deze in 1996 afgeronde opleiding had ze veel profijt van haar werkzaamheden bij de Krottepoffers en andersom kon ze natuurlijk haar kennis goed gebruiken voor haar toneelcreaties. Zo was het mooiste kostuum dat Maria naar eigen zeggen ooit heeft gemaakt een opdracht van de opleiding, het creëren van een jurk met ‘glas in lood’. Het werd een jurk die Miranda Vaes tijdens een straattheatervoorstelling heeft gedragen, gemaakt van 1000 lapjes, overstikt met zwarte band.

‘De Bende van Jan de Lichte’: een volledig arbeidsjaar

Qua uitdagingen spant het komende jubileumstuk zonder meer de kroon. Begin 2020 startte Maria al met de voorbereidingen door in haar kostuumgeschiedenisboeken te duiken. Ook bekeek ze de serie over Jan de Lichte op Netflix en andere films uit de periode rond 1750.

Omdat het jubileumstuk ongeveer 70 rollen heeft, betekende dit een bijna bovenmenselijke inspanning qua kleding.

Enkele cijfers ter illustratie: Maria verwerkte 425 meter stof, 60 meter elastiek, 175 meter satijn en keperband, er zijn 850 knopen aangenaaid en daarnaast werd kant en ontelbare meters garen gebruikt.

In totaal is Maria er zo’ n 1500 uren mee bezig geweest, wat gelijkstaat aan nagenoeg een volledig arbeidsjaar.

Daarmee heeft dit stuk letterlijk en figuurlijk ‘hieël wat knuîp gekostj’!

De lockdown heeft wel geholpen en ook heeft Maria hulp gehad bij kleine klusjes. Zo is de voorzitter gesignaleerd achter de lockmachine, een bezigheid waar hij eerder al ervaring mee had opgedaan tijdens het maken van mondkapjes.

Een huis vol kleding, pruiken en schoenen

Maria heeft thuis een zolder van meer dan 24 meter, die volledig in gebruik is als opslagruimte. Elk hoekje wordt benut en overal staan dozen met hoeden, schoenen, tassen en sieraden.

Bij elke nieuwe productie wordt in overleg met de regisseur eerst gekeken wat daarvan bruikbaar is. In samenspraak met de dames van de grime heeft Maria ook nog een stem in de keuze van kapsels en eventuele pruiken.

Bij eerdere producties werd de kleding soms gehuurd, maar het zelf maken van de kostuums bleek een stuk goedkoper. Alle zelf gemaakte creaties zijn overigens via Maria te huur, wat voor de club een aardige bron van inkomsten is.

De mooiste herinneringen

Maria’s ogen beginnen te twinkelen als ze terugdenkt aan bijzondere momenten.

Zo herinnert ze zich de poetsbeurt met plumeau door Resian en Alice van Hub Verdonschot in ‘Un bieëldj van unne mins’. “Die ogen van Hub, daar kon hij alles mee”.

Ook Ben Sonnemans als ‘Ingebieëldje zeeke’, zwetend in zijn dikke pak, heeft ze op haar netvlies staan.

Of de pastoor in ‘Zusters in zaken’, meesterlijk vertolkt door Henry Breukers, die heel geloofwaardig steeds een beetje zatter werd.

Lachend vertelt ze over het voorjaar waarin we ‘Lang laeve de Prîns’ speelden en de achterdeuren werden opengezet voor koelte. Op dat moment begon een buurman van de Pinnenhof met de nodige herrie gras te maaien…

Tot slot noemt ze een niet nader te noemen lid, tevens bestuurslid, dat ontdekte dat de knoopsgaten van zijn kostuum nog dicht zaten. Op Maria’ s opmerking dat ze blijkbaar vergeten was om die open te maken, sprak hij de onsterfelijke woorden: “Zitten die niet op de rol dan?”.

Meer dan goud waard

Naast bovengenoemde verdiensten is Maria al vele jaren bestuurslid en lid van de ‘lief en leed commissie’.

Ook is ze verantwoordelijk voor de attributen bij voorstellingen.

Verder kennen onze bezoekers haar natuurlijk van haar plekje achter de kassa bij de voorstellingen. Minder bekend is dat ze vóór die voorstellingen, gewapend met naald en draad, tussen de spelers rondloopt voor een laatste inspectie.

En niet te vergeten beschikt Maria over een fantastisch persoonlijk archief, waaruit haar grote clubliefde spreekt.

De Krottepoffers zijn Maria ontzettend dankbaar voor al haar kennis, ervaring, toewijding en niet in de laatste plaats tomeloze inzet.

Maria is een vrijwilligster, waar geen tweede van te vinden is.

Voor De Krottepoffers is Maria meer dan goud waard!

Benieuwd geraakt naar de kleding van Maria in ons stuk ‘De Bende van Jan de Lichte’? Koop hier alvast je kaarten!